Onze sociale bescherming is door de zesde staatshervorming nog meer een Vlaamse bevoegdheid. Vlaanderen is niet alleen verantwoordelijk voor de kinderbijslag, maar ook voor belangrijke onderdelen van de gezondheidszorg zoals de financiering van woonzorg-, dagverzorgings-, en heel wat revalidatiecentra, psychiatrische verzorgingstehuizen, rolstoelen en de ‘tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden. De zorgkas wordt het unieke loket voor de hele Vlaamse sociale bescherming.
Tekst en uitleg van Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, en Lizy Cosemans, algemeen directeur van CM Limburg.
Zorgvrager centraal
Jo Vandeurzen: “Onze samenleving verandert. Het aantal ouderen neemt sterk toe. Mensen worden mondiger en willen meer autonoom kunnen kiezen hoe zij hun zorg organiseren. dankzij nieuwe technologieën zijn er nieuwe mogelijkheden. Zorgvragers moeten zolang mogelijk kunnen participeren aan de samenleving met de hulp van familie, buren, vrijwilligers, ondersteund door hulpmiddelen en professionele zorgverleners. ons model van sociale bescherming moet daarmee rekening houden: de zorgvrager staat dus centraal.
Iedereen moet verplicht aansluiten bij die Vlaamse sociale bescherming. We bouwen voort op de bestaande zorgverzekering. Elke Vlaming is hiervoor al aangesloten bij zijn zorgkas en betaalt een jaarlijkse bijdrage van € 50,00. Daardoor kunnen we meer dan 220 000 Vlaamse zorgbehoevenden elke maand € 130,00 geven waarmee zij bv. gezinszorg, poetshulp of een opname in een woonzorgcentrum kunnen bekostigen. Dit model wordt uitgebreid met o.a. de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden, een basisondersteuningsbudget voor personen met een handicap, de financiering van ouderenzorg, hulpmiddelen en revalidatie.”
De ziekteverzekering, met o.a. de terugbetaling van ziektekosten zoals een tandarts- of doktersbezoek of een ziekenhuisopname, blijft federaal.
Zorgplan
Jo: “Mensen moeten die zorg krijgen die in hun situatie het meest aangewezen is én die zorg waarvoor ze kiezen. Zorgaanbieders moeten de ruimte krijgen om op die zorgvragen flexibel in te spelen. Als iemand twee maal per dag tien minuten hulp nodig heeft bij het aantrekken van een prothese, dan moet dit mogelijk zijn. Dit betekent niet noodzakelijk dat er twee keer per dag gezinszorg langs komt. Er zijn misschien andere oplossingen mogelijk? Belangrijk is dat samen met de zorgbehoevende, zijn familie, buren en professionele zorg een goed zorgplan wordt gemaakt. Het betekent ook dat zorgverleners nog beter moeten samenwerken en vermijden dat mensen telkens opnieuw hun verhaal moeten doen aan telkens andere zorgverleners. ook hieraan werken we.”
Wegwijs
Mensen weten vaak niet waar ze met vragen terecht kunnen, het lijkt soms allemaal nogal ingewikkeld.
Jo: “Waar mogelijk moeten we het eenvoudiger maken. Bv. door zoveel mogelijk rechten automatisch toe te kennen. Helemaal sluitend zal dit wellicht nooit zijn. Er zal altijd een instantie nodig zijn die mensen wegwijs maakt: de zorgkas.”
Er zijn momenteel zes zorgkassen. Elk ziekenfonds in Vlaanderen heeft zo’n zorgkas opgericht en er is een Vlaamse zorgkas, voor wie niet de keuze gemaakt heeft om aan te sluiten bij de zorgkas van zijn ziekenfonds.
Die zorgkassen voeren nu al de zorgverzekering uit. Ze hebben dus heel wat expertise. Het is logisch dat ze de Vlaamse sociale bescherming gaan opnemen. In de praktijk kunnen mensen met al hun vragen terecht in de gewone dienstencentra van hun ziekenfonds.
CM-kantoor
Lizy Cosemans: ‘’Iedereen kent CM als ziekenfonds, maar mensen weten vaak niet dat we ook een zorgkas zijn en wat we als CM-Zorgkas precies voor hen kunnen betekenen. We willen voor onze leden een sterke gids in zorg zijn, van welke aard de zorgvraag ook is. Het is goed voor de burger, dat de zorgkas uitvoering zal geven aan de Vlaamse sociale Bescherming. Zo kunnen onze leden met alle zorgvragen terecht in het vertrouwde plaatselijk CM-kantoor. De kracht van CM zit bij de medewerkers die beschikken over veel kennis en ervaring en met een warm hart kunnen luisteren. Het is belangrijk om voor onze leden de juiste tegemoetkomingen aan te vragen en de gepaste voordelen en diensten in te schakelen. Mensen in een zorgsituatie of met een beperking moeten in de eerste plaats snel en deskundig geholpen worden. Het is onze rol om onze leden goed te informeren en hen maximaal toe te kennen waarop ze recht hebben.”
Niet zoeken
De zorgkas zal dus met de mensen hun dossier opvolgen en nagaan of ze vanuit de Vlaamse sociale bescherming recht hebben op een tegemoetkoming of hulpmiddel, uitleggen waarom een tegemoetkoming misschien werd geweigerd. Ze beantwoordt vragen over het inkomensonderzoek, over eventuele terugvorderingen, enzovoort.
Als mensen nog andere vragen hebben, ruimer dan de Vlaamse sociale bescherming, dan kan een dienst maatschappelijk werk helpen, het CAW of het Sociaal Huis in de gemeente.
Uiteraard hebben ook alle eerstelijnsorganisaties, de zorgaanbieders zelf en de patiëntenorganisaties de taak om mensen de weg te tonen naar zorg en hun recht op sociale bescherming.
Jo: “We zijn bezig met een plan voor betere samenwerking tussen die eerstelijnsdiensten. Eender waar iemand aanklopt, moet hij zo goed mogelijk geholpen worden. We willen de kennis en expertise bundelen en de burger zo goed mogelijk verder helpen zonder dat die zelf moet zoeken wie men waarvoor moet aanspreken.”
