Ondernemingen zoals kringwinkels, fietsherstelplaatsen, oppasdiensten en andere sociale economieondernemingen komen onder druk doordat het samenspel van een aantal recente maatregelen hun werking bemoeilijkt. Beweging.net vraagt dat de Vlaamse regering ook voor de sociale economie een ondernemingsvriendelijk klimaat creëert en hen de ruimte en middelen geeft om te ondernemen en om duurzame tewerkstelling te blijven realiseren.

Beweging.net ziet vier oorzaken die zorgen voor een minder gunstig klimaat voor sociale economieondernemingen.

1. Met de strengere aanpak van de doorstroomverplichtingen (naar de gewone arbeidsmarkt) moeten ondernemingen hun beste werknemers stimuleren om door te stromen. Bovendien dreigen ze hun werkondersteunende subsidies te verliezen wanneer een doelgroepwerknemer niet wil meewerken aan een doorstroomtraject.
   
   
2. Tegelijkertijd stellen we vast dat aan de kant van de instroom van nieuwe werknemers, het voorbije jaar vooral zeer kwetsbare werkzoekenden met een zwak profiel worden doorgestuurd naar de sociale economie. De praktische werking van een sociaal economieonderneming komt in het gedrang. Voor een vlotte werking en gezonde financiën van een sociaal economieonderneming, is een verscheidenheid van werknemers met verschillende competenties noodzakelijk.
   
   
3. Afhankelijk van het rendement dat een doelgroepwerknemer kan halen, wordt de loonkost door de overheid bijgepast. Zo zou je kunnen stellen dat sociale economiebedrijven bijvoorbeeld 1 euro verdienen met hun economische activiteit, en daarnaast ook 1 euro subsidie krijgen voor de financiering van het loon en van de begeleiding. Maar de hoogste rendementspremie van 75% wordt in de praktijk maar met mondjesmaat toegekend, en enkel op expliciet verzoek. Ook al is ze vaak wel verantwoord en nodig voor werknemers met een bijzonder zwak profiel.
   
   
4. Sociale economieondernemingen vrezen tot slot de op til zijnde verschuiving van SINEmiddelen, die momenteel een deel van hun financiering uitmaken. Welke verschuiving precies zal plaatsvinden is niet duidelijk, maar verwacht wordt dat de middelen weg van de bestaande initiatieven verschoven worden naar nieuwe initiatieven. Wanneer die SINE-middelen gedeeltelijk of geheel wegvallen, betekent dat een serieus financieringsprobleem waarover momenteel veel onzekerheid en ongerustheid bestaat.

Nochtans is het belangrijk om ook een goed ondernemingsklimaat voor sociale economie te creëren, zegt Patrick Develtere, voorzitter van beweging.net. 'De regeringen investeren volop in onze economie, ze laten geen gelegenheid onbenut om jobs jobs jobs te benadrukken. Door te investeren in de sociale economie, win je dubbel. Een eerste keer doordat mensen worden toegeleid naar de arbeidsmarkt, competenties verwerven en op weg worden geholpen naar duurzaam werk. Die mensen zouden anders een uitkering of een leefloon krijgen. Iemand duurzaam aan de slag helpen is dus niet alleen goed voor de werknemer zelf, maar ook voor de samenleving. De werknemer wint nog een tweede keer, want de kwaliteit van zijn of haar leven kan verbeteren en hij of zij kan zichzelf in de samenleving verder ontplooien. Investeren in sociale economie, is dus investeren in kwetsbare mensen, in de samenleving en in een kwaliteitsvol leven voor iedereen. En dat staat nog los van de goede maatschappelijke dienstverlening die zij realiseren, zoals oppasdiensten, sociale restaurants, fietsverhuur en -herstel, kringwinkels, groenonderhoud enzovoorts.'

De oplossingen voor de huidige problemen liggen voor de hand, zegt beweging.net. 'Zo moet het toch mogelijk zijn om de ondernemingen te belonen bij succesvolle doorstroom van hun werknemers, in plaats van te sanctioneren. Bovendien moet de toeleiding worden verbeterd. Daarom is het aangewezen het ICF-doorstromingsinstrument, nu na één jaar werking, te evalueren en waar nodig bij te sturen. Tot slot moeten de SINE-middelen gebruikt worden om de werking van de maatwerkbedrijven, de lokale diensteneconomie en de dienstencheque-ondernemingen die met SINE werken, te ondersteunen. Nieuwe initiatieven moeten via bijkomende middelen worden gefinancierd, niet door middelen te verschuiven.'

Contact: Jurgen D'Ours, beweging.net, 0477 30 49 78