Rerum Novarum 2018
In het verenigingsleven zien we een verandering van de wijze waarop vrijwilligers een engagement willen opnemen. Elke Plovie is coördinator van het Centrum voor Burgerschap en Participatie (UCLL). Tijdens Rerum Novarum op dinsdag 8 mei is ze één van de panelleden in de dialoog over het vrijwilligerswerk anno 2022.
V.l.n.r. Jo Vandeurzen (Vlaams minister Welzijn, Volksgezondheid en Gezin) - Elke Plovie (Centrum Burgerschap en Participatie), Ahmed Mahmoud Ashour (nieuwkomersvereniging De Blauwe Regenboog) - Katrien Ruytjens (voorzitter Horizont vzw) - Sandra Rosvelds (hoofd studiedienst beweging.net)
Heeft de klassieke organisatie met vrijwilligerswerking nog toekomst?
Elke Plovie: “Jazeker. Organisaties die kunnen inspelen op de motivatie en de drijfveren van de vrijwilligers slagen erin om zich te handhaven. Het is belangrijk dat je als organisatie je blik richt op de maatschappij: Waarom doen we deze activiteiten? Wat is de drive van onze vrijwilligers om zich hiervoor in te zetten?
Organisaties die een probleem hebben met vrijwilligers zijn dikwijls druk bezig met zichzelf in stand te houden. Vrijwilligers worden ingezet als pionnen die een taak opnemen. Naast een jaarplan is er weinig ruimte voor nieuwe dingen. Vrijwilligerswerk kan zoveel meer betekenen. Het is je engageren in de maatschappij, betrokken zijn en je als burger ergens voor inzetten. Onderzoek binnen je organisatie waardoor je vrijwilligers geraakt worden, wat zij willen realiseren en geef hen de ruimte om dat zelf aan te pakken.”
Het ‘verplicht vrijwilligerswerk’ staat geregeld op de politieke agenda. Hoe sta je hiertegenover?
Elke: “Ik ben hierover enorm bezorgd. Het vrijwilligerswerk wordt dan enkel gebruikt als middel om mensen beter in de samenleving te integreren. Op zich is het wel positief dat de overheid hierdoor erkent dat vrijwilligerswerk een belangrijke bijdrage levert aan onze samenleving. Je leert dingen bij, je bent zinvol bezig, je verwerft competenties die ook in een werkomgeving waardevol zijn. Het is dus logisch dat de overheid vanuit deze positieve elementen dit vrijwilligerswerk wil inzetten, maar zo eenvoudig werkt het niet. Vrijwilligers-werk heeft enkel waarde in zijn pure vorm. In alle andere gevallen wordt het uitgehold.
Vrijwilligerswerk is geen oplossing voor alles en het is zeker niet gratis. Mensen moeten gezocht, gemotiveerd, opgeleid en begeleid worden. Hiervoor heb je professionele krachten nodig. Als je daarbovenop ook nog eens aan de slag moet met ‘vrijwilligers’ die verplicht worden en niet gemotiveerd zijn, werkt dat niet!”
Welke opportuniteit zie je in vrijwilligerswerk?
Elke: “We zien in onze samenleving dat kwetsbare groepen op veel vlakken minder participeren. Dat geldt ook voor vrijwilligerswerk. En dat betekent dus ook dat een heleboel voordelen van vrijwilligerswerk niet tot bij hen geraken, zoals bijvoorbeeld het uitbreiden van je netwerk of je zelfwaardegevoel verhogen.
Als je als organisatie moeite doet om hen te engageren, liggen hier veel kansen. Het is niet alleen zinvol voor deze doelgroep, maar ook voor je organisatie, bijvoorbeeld als ervaringsdeskundige. Uiteraard moet er hiervoor de ruimte en de mogelijkheid zijn, en ook hier geldt dat de professionele begeleiding belangrijk is.”
