Rondetafels tegen radicalisering - Hasselt, maandag 30 maart 2015

Hoe kunnen we in Limburg verder werken aan samenleven i.p.v. polariseren? Hoe kunnen we samen een antwoord formuleren op de (toenemende) radicalisering en de gevolgen daarvan in ons dagelijks leven?

Daarover gingen maandag 30 maart 50 ‘spraakmakende’ Limburgers in gesprek. De ‘machtigste Limburgers’, sleutelfiguren uit de Limburgse allochtone en autochtone gemeenschap, jongeren, veld-, jeugd-, welzijns- en andere werkers waren daartoe, met de steun van gouverneur, uitgenodigd door beweging.net Limburg, het agentschap Integratie en inburgering Limburg, gedeputeerde van Welzijn Frank Smeets en de voorzitter van de provinciale Commissie Welzijn.

Aantasting

Radicalisering en polarisering zijn zeker geen exclusieve ‘allochtone’ fenomenen: we zien het overal in de samenleving. In de wijken, bij jongeren, in bedrijven, maar ook internationaal nemen polarisering en radicalisering toe.
Allochtonen ervaren vaak onrecht, discriminatie, onrechtvaardigheid. Mensen voelen zich vernederd omdat ze geen werk of huis krijgen omwille van hun afkomst. Dit tast de menselijke waardigheid aan en zorgt soms voor radicalisering. Jongeren voelen zich tweederangsburgers, losers.
Radicalisering heeft ook te maken met het zoeken naar identiteit, en ieder geeft daar een eigen invulling aan. Radicalisering is er altijd geweest, maar nu gaat het sneller. Het is moeilijk om er de vinger op te leggen, sociale media en internationale netwerken spelen een grote rol. Het beleid kan radicalisering versterken, meisjes plooien zich bv. door het hoofddoekenbeleid nog meer terug op hun eigen identiteit.

Tegengewicht

De islam zoals duizenden moslims die beleven is in geen geval de oorzaak van radicalisering en wegtrekkende jongeren. In de moskees en het islamonderricht doet men zijn uiterste best. Er spelen andere factoren: verkeerde religieuze opvattingen, het internet, sociale uitsluiting. Degelijk islamonderwijs biedt een tegengewicht, daarin moet verder worden geïnvesteerd.
Maar wat doen we er nog aan? Eén grote bekommernis kwam tijdens de gesprekken telkens terug: We groeien uit mekaar, hoe komt het dat? Wat bindt ons nog?

Proximity

Het antwoord ligt in de vraag: we moeten inzetten op verbinding. Er is meer nabijheid nodig, ‘proximité. Dat is een opdracht voor ons allemaal, in een geest van respect voor ieders identiteit. We moeten mekaar uitnodigen: Vlamingen gaan op bezoek in moskees; allochtonen willen ook over de vloer komen bij de ‘gewone’ Vlaming, ontdekken hoe we anders en toch hetzelfde leven delen.
Bruggen bouwen is dus heel belangrijk, maar net heel moeilijk bij kwetsbare mensen. Iedereen moet daarbij zijn verantwoordelijkheid nemen. Verenigingen kunnen bruggen bouwen. Vooral in sportclubs en op speelpleinwerking vinden Limburgse jongeren van diverse origine mekaar.
Het is een proces dat ook gefinancierd moet worden: jongeren-, wijk- en andere sociale werkers zijn nodig. Helaas wordt er steeds weer beknibbeld op die middelen. Wat aan het engagement van al die ‘werkers’ zeker niet te merken is!

Open

Een gemeenschappelijke taal, in Limburg het Nederlands, is de basis van goede contacten. Daarom moeten we ervoor zorgen dat kinderen van kleins af aan, thuis dus, leren om zich fijngevoelig uit te drukken in hun eigen moedertaal. Daarmee start verdere taal- en talentontwikkeling, een vlotte schoolloopbaan, een goede opleiding en een interessante job. Voor dat laatste moet er op vele werkvloeren wel iets veranderen... en misschien kunnen quota soms helpen?
Het debat over radicalisering heeft in ieder geval één voordeel: er gaan weer deuren open om te spreken.