De zomervakantie is daar en ook Vlieg is weer van de partij met een nieuwe schattenzoektocht voor kinderen in meer dan 300 cultuurhuizen in Vlaanderen. Maar hoe welkom is het jonge volkje er echt? Visie nam de proef op de som en ging langs in het M HKA in Antwerpen.
Schatten van Vlieg - foto: Elke Sengier
Het Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen, kortweg M HKA, is gevestigd in een oude, verbouwde graansilo aan de Waalsekaai. Binnen in het fraaie gebouw voelt het frisjes aan en dat heeft alles te maken met de baroktentoonstelling die er loopt: eeuwenoude schilderijen verdragen geen warmte. Lot Wens, medewerker publiekswerking, leidt me naar het gedeelte waar de vaste collectie zich bevindt. Dat gedeelte is gratis toegankelijk en herbergt enkele topwerken zoals de figuur bekleed met duimspijkers van Jan Fabre en het schilderij ‘Vlaams Dorp’ van Luc Tuymans.
Tasten in het voelzakje
‘Deze zomer kunnen kinderen hier in de vaste collectie op zoek gaan naar de Schatten van Vlieg’, vertelt Lot Wens. ‘Het overkoepelende thema is deze keer: Voel jij wat ik voel? Daar hebben wij enkele toffe opdrachten rond uitgewerkt. Zo mag je met je hand tasten in een voelzakje en vervolgens op zoek gaan naar een werk dat past bij wat je gevoeld hebt. Of we polsen naar de emoties die een werk oproept. Jammer genoeg mag je niet aan de kunstwerken zelf komen. Zo’n regel moet wel bestaan in een museum, anders zou je de werken kunnen beschadigen. Maar het kan wel erg verleidelijk zijn. Zo zag ik vandaag een filmpje op internet waarin een jongetje spontaan een sculptuur een knuffel gaf en dus vernielde.’
Buggy’s welkom
Een museum lijkt misschien niet zo’n evidente plek om met jonge kinderen te bezoeken, maar toch doet het M HKA er alles aan om gezinsvriendelijk te zijn. Buggy’s zijn welkom, in de toiletten zijn er verzorgingskussens aanwezig, elke zondag is er een rondleiding voor gezinnen, verjaardagsfeestjes kunnen er plaatsvinden… en dan is er ook nog het Salon. ‘We zijn er trots op dat kinderen hier hun eigen plek hebben. In het Salon kunnen ze zich creatief uitleven en in de huid van een kunstenaar kruipen door te tekenen, toneel te spelen, te bouwen,… of ze kunnen even tot rust komen in de leeshoek. Je vindt er ook museumspelen waarmee je op een leuke manier de tentoonstelling kan verkennen.’
Kunst als uitlaatklep
En laat het een geruststelling zijn voor bezorgde ouders, in het M HKA hoeft het niet muisstil te zijn. ‘Ons idee is dat je in een museum niet alleen komt om kunst te bekijken, maar ook om andere mensen te ontmoeten. Dus er mag zeker gepraat worden. Net die interactie maakt een bezoek veel interessanter. Kunst kan ook heel mooie of ontroerende gesprekken opleveren. Het kan een laagdrempelige manier zijn om met een kind over gevoelige zaken te spreken zoals de dood of geweld. Een werk kan verdriet oproepen bij een kind, omdat zijn kat net gestorven is, of vreugde omdat het jarig is. Zo is kunst niet alleen verrijkend, maar is het ook een uitlaatklep.’
Griezelig en grappig
Ik bekijk nog eens het kunstwerk ‘A dead deer’ van Jimmie Durham. Ik vind het een beetje griezelig en tegelijk grappig. Dat werk zal zeker veel kinderen kunnen bekoren. ‘Het mooie aan hedendaagse kunst is dat het toegankelijk is voor iedereen, dus ook voor kinderen. Je hoeft geen kunstgeschiedenis gestudeerd te hebben of iets te weten over symboliek in het christendom bijvoorbeeld om er iets zinnigs over te kunnen vertellen. Hoe het jou raakt, is wat telt. Zelf ga ik ook eerder naar een museum om dingen te voelen, dan om de kunst die er hangt te willen analyseren.’
KNT
Tot slot vraag ik mij af of er ook kunst is met een label ‘Kinderen Niet Toegelaten’. ‘Er zijn inderdaad werken die kinderen bang kunnen maken en sommige werken bevatten naakt, soms met een licht pornografische tint. In het M HKA hebben we lang nagedacht of we zulke werken al dan niet kunnen tonen aan het jonge publiek. Maar we zijn van mening dat dat wel kan, op voorwaarde dat we het goed kunnen kaderen. Je mag kinderen ook niet onderschatten. Als je bovendien een zaal zou afsluiten met zo’n bordje KNT, zou elk kind proberen om er binnen te geraken. (lacht)’
Speur mee naar de ‘Schatten van Vlieg’ van 30 juni tot 31 augustus.
Alle info vind je op www.uitmetvlieg.be/schattenvanvlieg
