De mens centraal: de relevantie van het personalisme voor de samenleving van vandaag en morgen

Meer dan honderd jaar geleden bedacht Charles Renouvier, een enigszins obscure Franse filosoof, de naam ‘personalisme’ voor een verzameling van filosofische uitgangspunten. De naam is meer een vloek dan een zegen gebleken. Vandaag schept het immers vooral verwarring. Het personalisme lijkt op het eerste gezicht verwant aan individualisme. De persoon centraal plaatsen klinkt ongeveer hetzelfde als het individu centraal stellen. Niets is echter minder waar. Personalisten hebben het helemaal niet begrepen op individualisme.

Ze willen juist verbondenheid in de verf zetten. Volgens de personalisten zijn wij geen opzichzelfstaande individuen. We zijn pas mens omdat we in relatie staan met anderen, met onze leefwereld en met waarden en idealen die ons eigenbelang overstijgen. Vandaag duikt de term personalisme nog steeds op vele plaatsen op, vaak expliciet, nog vaker impliciet. Maar zelden wordt er een duidelijke invulling aan gegeven. Er is dus reflectie en debat nodig. Recent brachten wij samen met verschillende auteurs de bundel De mens centraal. Essays over het personalisme vandaag en morgen (Uitgeverij Pelckmans Pro) uit om alvast een duidelijke voorzet te geven.